niedziela, 17 lutego 2013

Szymon Goldberg. Skrzypce

Zasłużył na cztery akapity w polskiej Wikipedii. Pewnie dlatego, że wyjechał z Polski jeszcze jako dziecko. Nieco więcej uwagi poświęcają mu niemieccy redaktorzy Wikipedii.

W wieku 16 lat został koncertmistrzem filharmonii w Dreźnie; trzy lata później objął tę samą funkcję w Filharmonii Berlińskiej. Choć w czasie II wojny był internowany przez Japończyków w Indonezji, to u schyłku życia poślubił Japonkę i przeprowadził się z nią do Japonii. Tam zmarł, u stóp góry Tate. Od 2009 roku Miśnieńska Międzynarodowa Akademia Muzyczna w Dreźnie organizuje konkurs skrzypcowy im. Szymona Goldberga, upamiętniający postać patrona.

Biblioteka Kongresu bada skrzypce Goldberga, które wdowa po nim przekazała tej instytucji. Bada, ponieważ zaliczają się do najlepszych instrumentów na świecie. Wykonał je Giuseppe Guarneri, zwany del Gesú. Na jego skrzypcach grali Jascha Heifetz, Fritz Kreisler, Nigel Kennedy, Henryk Szeryng, Bartłomiej Nizioł, Paweł Kochański i właśnie Szymon Goldberg.

Historia instrumentów jest niekiedy równie fascynująca, co dźwięki, które można z nich wydobywać. Skrzypce Goldberga, „Baron Vitta”, na przykład – jak wieść niosła – miały być instrumentem bliźniaczym „ex-Kreislera” (należących kiedyś do Fritza Kreislera). Oznaczało to, że zostały wykonane z jednej deski. Okazało się to jednak nieprawdą, mimo niezwykłej zbieżności między drewnem wykorzystanym do budowy jednych i drugich.

Aaron Rosand, amerykański wirtuoz, sprzedał swoje skrzypce Guarnierego w 2009 roku za 10 mln dolarów. To najwyższa kwota uzyskana dotychczas za instrument muzyczny. Płakał, rozstając się z nimi. Należały kiedyś do Pawła Kochańskiego, zapamiętanego nie tylko z uwagi na jego talent muzyczny, lecz również dzięki temu, że wspomagał m.in. Karola Szymanowskiego w pracach kompozytorskich nad jego utworami skrzypcowymi.



Nagranie z 1957 roku. Nie ma szansy, że wykonane na tych skrzypcach (nabył je w 1958 roku). Za to Bartoka mógł nagrać na Guarnerim.



PS. Ciekawe: dlaczego Marcin Szymkowiak postanowił przyjąć pseudonim Szymon Goldberg

Brak komentarzy: